عکاسی پرتره یکی از محبوبترین سبکهای عکاسی است و چالشها و نکات خاص خود را دارد. در این مطلب ۶ نکته معرفی میکنیم که اگر بهتازگی عکاسی پرتره را شروع کردهاید، شاید برای شما مفید باشند.
۱- لنز مناسب
نوع دوربین در عکاسی پرتره، در مقایسه با دیگر زمینههای عکاسی، اهمیت کمتری دارد و مورد مهمتر نوع لنز است. اگر میخواهید عمق میدان کم و افکت بوکهی مناسبی داشته باشید، به لنزی با دیافراگم بالا نیاز دارید. همچنین فاصلههای کانونی مختلف، ظاهر متفاوتی به تصویر میبخشند و همینطور که از فواصل کانونی پایینتر به بالاتر میرویم، عمق پسزمینه و تصویر سوژه تغییر میکنند. البته استفاده از لنز کیت به این معنا نیست که نمیتوانید پرترههای خوبی ثبت کنید، اما اگر میخواهید عکاسی پرترهی خود را به مرحلهای جدید ببرید، بهتر است از لنزهای پرایم استفاده کنید. معمولا پیشنهاد میشود که از یک لنز ۵۰ میلیمتری استفاده کنید، سپس اگر میخواستید به سوژه نزدیکتر باشید سراغ لنز با فاصلهی کانونی بیشتر، مثلا ۸۵ میلیمتر، بروید؛ اگر میخواهید تصاویر پرترهی وایدتری ثبت کنید، میتوانید مثلا از یک لنز ۳۵ میلیمتری استفاده کنید. پس تصمیم بگیرید که چه نتیجهای میخواهید و باتوجهبه آن لنز مناسب را انتخاب کنید. در ادامه چند عکس ثبتشده با لنزهای مختلف را میبینید.
50mm, f/1.8
85mm, f/1.2
35mm, f/2
۲- تنظیمات دوربین
بهطور کلی در همهی انواع عکاسی دانستن تنظیمات دوربین مانند ایزو یا حساسیت سنسور، دیافراگم و سرعت شاتر، در نتیجهی نهایی مؤثر هستند؛ اما در عکاسی پرتره بهطور خاص، تنظیماتی مانند گشودگی دیافراگم، تأثیر زیادی در نتیجهی نهایی دارند. هرچه دیافراگم بازتر باشد (عدد آن کمتر باشد)، عمق میدان کمتر میشود، یعنی مقدار کمتری از تصویر در محدودهی فوکوس است.
تأثیر گشودگی دیافراگم؛ تصویر اول (راست) با f/5.6 و تصویر دوم با f/2 ثبت شدهاند
باتوجهبه اینکه چه نتیجهای میخواهید باید این مورد را تنظیم کنید. مثلا اگر پسزمینه و پیشزمینهای با افکت بوکهی قوی میخواهید باید گشودگی دیافراگم را افزایش دهید. یا اگر میخواهید پسزمینه نیز واضح باشد باید آن را کاهش دهید. با تغییر میزان گشودگی دیافراگم، میزان نوری که به حسگر میرسد تغییر میکند و شاید نیاز باشد ایزو و سرعت شاتر را نیز تغییر دهید. در این زمینه نیز بهتر است همیشه ایزو را پایین (مثلا ۱۰۰) نگه دارید و درصورت امکان میزان نوردهی را با سرعت شاتر تنظیم کنید. البته اگر شرایط عکاسی نسبتا تاریک است، شاید لازم باشد ایزو را نیز افزایش دهید. انجام همهی این کارها در حالت Manual ممکن است، اما اگر با تنظیمات سرعت شاتر راحت نیستید میتوانید از حالت Aperture Priority استفاده کنید؛ در این حالت شما گشودگی دیافراگم را انتخاب میکنید و خود دوربین سرعت شاتر را تنظیم میکند.
حالت Manual معمولا با حرف M، و حالت Aperture Priority معمولا با A یا Av مشخص شدهاند
۳- فوکوس صحیح
در عکاسی پرتره میخواهیم سوژه در فوکوس قرار داشته باشد و این کار بسیار تعیینکننده و حساس است؛ زیرا بیشتر اوقات در این نوع عکاسی با عمق میدان کم سروکار داریم. اگر شرایط بهگونهای باشد که تمام سوژه در محدودهی فوکوس لنز قرار داشته باشد، مشکلی وجود ندارد و اگر روی هرکدام از چشمها فوکوس کنید، هردو چشم واضح خواهند بود. مشکل زمانی ایجاد میشود که کل سوژه در محدودهی فوکوس قرار نگیرد. در این شرایط همواره روی نزدیکترین چشم فوکوس کنید و مطمئن شوید که فوکوس کاملا واضح باشد، زیرا زمانیکه با عمق میدانی به این کمی سروکار دارید، حتی اگر فوکوس بهمیزان کمی نادرست باشد، در تصویر نهایی بسیار مشخص خواهد بود و تصاویرتان ظاهر خوبی نخواهند داشت. پس دقت کنید که دیافراگم و فوکوس بهشکل مناسبی تنظیم شده باشند تا تصاویر پرترهای که ثبت میکنید کاملا واضح باشند.
۴- ترکیببندی
تمام موارد ترکیببندی مانند خطوط راهنما و قانون یک سوم، میتوانند در عکاسی پرتره نیز اعمال شوند. سوژه، تمرکز اصلی عکس است و میخواهیم توجه بیننده مستقیما بهسمت سوژه برود؛ بنابراین باید از عواملی که توجه بیننده را از سوژه میگیرند دوری کنیم. یک روش دوری از این عوامل برای پسزمینه، استفاده از گشودگی دیافراگم بالاتر (همانند قسمت تنظیمات دوربین) و فوکوس روی سوژه و تار کردن پسزمینه است؛ اما استفاده از تکنیکهای ترکیببندی نیز به این مورد و بهتر شدن عکس کمک زیادی میکنند.
یک نکتهی بسیار کاربردی که جلوهی خاصی به عکسهای پرتره میبخشد، افزودن اشیا به پیشزمینه است. زمانیکه عمدا شی موجود در پیشزمینه را خارج از فوکوس قرار میدهید، افکت جذابی بهدست میآورید و دیگر برای ایجاد افکت مشابه نیازی به فتوشاپ ندارید و میتوانید همهچیز را در خود دوربین ایجاد کنید.
۵- استفاده از رفلکتور
زمانیکه با نور طبیعی سروکار دارید، زیاد نمیتوانید نور را دستکاری کنید؛ در این شرایط رفلکتورها بسیار مفید هستند. رفلکتورها وسایلی هستند که نور را بازتاب میکنند و زمانی بهکار میآیند که میخواهید سایهها را حذف کنید و نورپردازی سوژه را یکدستتر کنید. رفلکتورها انواع سفید، نقرهای، طلایی، مشکی و نیمهشفاف دارند که معمولا توصیه میشود عکاسان مبتدی بیشتر از نوع نقرهای استفاده کنند. هرکدام از این رفلکتورها کاربرد خاصی دارد، مثلا رفلکتور طلایی میتواند در برخی شرایط، مانند زمانیکه رنگ پوست تیرهتری دارید و میخواهید مقداری گرما و رنگ را به رنگ پوستها اضافه کنید، بسیار مؤثر است. پس رفلکتورها تنها برای ازبینبردن سایهها بهکار نمیروند؛ بلکه درکنار آن برای ایجاد نور یکدست و برجستهکردن رنگها نیز مناسب هستند. بنابراین اگر در زمینهی عکاسی پرتره فعالیت میکنید، سعی کنید که یک رفلکتور تهیه کنید؛ زیرا وسیلهای بسیار مفید خواهد بود.
۶- محل عکاسی؛ نور و پسزمینه
همواره به محیط عکاسی و تاثیر آن روی نورپردازی و پسزمینهی عکستان توجه کنید. بهخاطر داشته باشید که یکی از بهترین اوقات روز برای ثبت عکس پرتره، دقیقا پیش از غروب آفتاب است که تابش ملایمی را از خورشید دریافت میکنیم. درمورد مکان هم، این موضوع در عکاسی منظره (Landscape Photography) اهمیت زیادی دارد، اما در عکاسی پرتره به آن اندازه مهم نیست. حتی اگر محیط چندان جذاب نباشد، باز هم میتوان از آن برای ثبت عکسهای خوب بهره برد؛ به این شکل که میتوانید با تار کردن پسزمینه و اعمال افکت بوکه، آن را به لکههای رنگی زیبایی تبدیل کنید. اگر پسزمینهی شما پس از اعمال این افکت سفید است، میتوانید، کمی جابهجا شوید و مثلا درختی پیدا کنید تا افکت بوکه روی آن خوب شود. همچنین میتوانید به قسمت روشنتر یا سایهتر جابهجا شوید. پس اگر در مکان خوبی عکاسی میکنید یک نکتهی مثبت است، اما اگر اینطور نبود همچنان میتوانید عکسهای خوبی ثبت کنید.
در این مطلب ۶ نکته برای عکاسی پرتره را معرفی کردیم که امیدواریم به شما کمک کنند. علاوهبراین نکات، خوب است بهخاطر داشته باشید که عکاسی پرتره بیش از آن که عکاسی باشد، روانشناسی است. وقتی تازه وارد این عرصه شدهاید و در حال یادگیری تکینکها و تنظیمات هستید، ممکن است آنقدر در دوربین غرق شوید که فراموش کنید که به احساس راحتی سوژه توجه کنید. همیشه تلاش کنید حداقل نیمی از توجه شما روی سوژه باشد و با آنها مکالمهای را پیش ببرید تا حالت سوژه بیش از حد یکسان نباشد و احساس نامناسب و اینکه ندانند باید چهکاری بکنند، نداشته باشند. این موضوع به طبیعیتر بودن جلوهی سوژه و عکسهایتان کمک میکند.